Weersverwachting: code rood. Hoe was dat ook alweer in 1979?

Het KNMI verwacht code rood. Dat wil zeggen veel sneeuw en temperaturen ver onder nul. Hoe was dat ook al weer in 1979 toen 2 Westerleese gezinnen, de familie van der Vecht en Erens, waren ingesneeuwd. Onderstaand het artikel dat Hennie Lemein over deze winter heeft geschreven.

Koning Winter heeft Oost-Groningen in ijzige greep

Gepubliceerd: 5 januari 2004 in het Dagblad van het Noorden

De tijd lijkt ons als woestijnzand door de vingers te glippen Vandaag morgen alweer verleden Tijd. Toch blikken we vaak terug om te constateren dat de gebeurtenis van toen veel verder in de geschiedenis ligt dan gedacht. Wekelijks plukt Dagblad van het Noorden een spraakmakende kende gebeurtenis van een kwart eeuw geleden uit de ’oude doos’ om herinneringen op te halen aan dat opvallende nieuwsfeit uit 1979 De tijd vliegt!

Bar en boos was het de eerste dagen van januari 1979. De eerdere vorstperiodes van november en december leken slechts plaagstootjes te zijn. Koning Winter greep begin januari de macht. En hoe! De kougrens schoof als een bulldozer over Oost-Groningen. Hevige sneeuwval en een ijzige storm zorgden dat het witte goedje vooral op binnenwegen onoplosbare problemen opleverde. Sterker twee families in Westerlee (tussen Emergoweg en Zaaiweg) raakten volledig ingesneeuwd en dus geïsoleerd van de buitenwereld. De stuifsneeuw, tot wallen opgeworpen, blokkeerde zelfs de doorgang.

Huisarts De Weerd uit Nieuweschans raakte met z’n auto vast in de sneeuwduinen tussen Drieborg en Nieuw Beerta. Hij moest uit z’n benarde positie worden bevrijd. Op dezelfde plaats raakten surveillerende agenten eveneens het spoor bijster. Hun auto gaf er zelfs de brui aan. De dienst gemeentewerken van diverse gemeenten draaiden op volle toeren om doorgaande wegen enigszins sneeuwvrij te houden. Vaak tevergeefs omdat de sneeuwjachten jachten bijzonder hevig waren. Bestuurders van schuifwagens kregen hulp van boeren die met eigen materieel de weg op gingen enkele plaatselijke aannemers stuurden shovels op pad.

Bij Borgercompagnie en Kibbelgaarn liepen twee zoutstrooiwagens vast in de sneeuw die dankzij de hulp van shovels konden worden bevrijd. De meeste moeilijkheden leverden de ’open’ wegen op Daar, bij bv Wildervanksterdallen en Egypteneind, was het vechten tegen de bierkaai.

Pogingen van sneeuwploegen uit Winschoten, Oude Pekela en Scheemda om de families Van der Vecht en Erens in Westerlee te bevrijden liep vast in de sneeuw. Op hun beurt moesten de sneeuwruimers uit hun netelige positie worden bevrijd. Contact met de twee families bleek alleen mogelijk via de telefoon. Het kwik daalde inmiddels tot recordlaagte tot 21 graden onder nul. Het leger werd ingezet om met behulp van tanks de hoofdwegen sneeuwvrij te maken en te houden.

En hoewel dat na twee dagen redelijk gelukte kondigden zich nieuwe sneeuw en een uit het oosten ten toenemende wind aan. ‘Het is wel zeker dat de winter nog even zal voortduren’ luidde het hoofdartikel in de krant.

De gevolgen beperkten zich niet alleen tot overlast in het verkeer. Rij-examens werden afgelast. Treinverkeer verkeer liep grote vertraging op. Waterleidingen sprongen en de prijzen van de wintergroente gingen op de veilingen met sprongen omhoog Een kilo prei bijvoorbeeld die eind december ’78 nog geen twee gulden kostte deed in januari ’79 liefst 3 gulden per kilo. Ook voor de boerenkool en spruitjes moest de consument behoorlijk meer neertellen.

BEVRIJDING

Na dagenlang te zijn geïsoleerd werden de twee Westerlese gezinnen op 3 januari bevrijd. De  sneeuwruimers zagen aanvankelijk geen kans de Ontsluitingsweg te bereiken. Een forse inspanning

van een ’legertje’ helpers bleek uiteindelijk succesvol. In huize Van der Vecht was ook al een buis van de waterleiding gesprongen waardoor de familie zich met een keteltje water moest behelpen. Angst was er voor het opraken van tankgas. Omdat de boerderij van Van der Vecht zo eenzaam staat in het Westerleese Veen is er geen aansluiting op het aardgasnet. Gekookt en gestookt wordt op Polygas. Gelukkig werden de bewoners bevrijd voordat de gasvoorraad van vijf dagen op was.

Oorspronkelijk artikel van Hennie Lemain in het Dagblad van het Noorden op 5 januari 2004

Foto: Beeldbank Groningen